อาหารเสริม วิตามินบี 1 ความสำคัญ ประโยชน์ อาหารที่มี vitamin b1 เป็นอย่างไร ถ้าขาด

อาหารเสริม วิตามินบี 1 ความสำคัญ ประโยชน์ อาหารที่มี vitamin b1 เป็นอย่างไร ถ้าขาด

          วิตามินบี 1 หรือ ไทอามีน (Thiamine) ชื่อนี้มาจาก Aneurin คือวิตามินที่ ช่วยรักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท (Anti-neuritics vitamin) วิตามินบี 1 ช่วยในการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ ช่วยในการเผาผลาญอาหารเพื่อใช้เป็นพลังงานแก่ร่างกาย ช่วยให้อยากอาหาร จำเป็นต่อสมอง กล้ามเนื้อหัวใจ การขาดวิตามินบี 1 ทำให้เป็นโรคเหน็บชา อาจพบอาการชา กล้ามเนื้อแขนและขาไม่มีกำลัง ร่างกายอ่อนเพลีย หลงลืมง่าย กล้ามเนื้อตาอ่อนล้า ถ้าเป็นมากจะมีอาการใจสั่น หัวใจโตและเต้นเร็ว หอบ เหนื่อย เบื่ออาหาร การเจริญเติมโตหยุดชะงัก มีคำถามว่ามือชาข้างเดียวจำเป็นต้องรับประทานวิตามินบี 1 หรือไม่ คำตอบคือไม่จำเป็น เพราะหากเป็นโรคเหน็บชา มือจะต้องชาทั้ง 2 ข้าง หากมือชาข้างเดียวเกิดจากการนอนทับมือข้างที่ชา
          วิตามินบี 1 สังเคราะห์จาก รา แบคทีเรีย และพืช ส่วนสัตว์สร้างเองไม่ได้ ต้องได้รับจากอาหาร แหล่งของวิตามินบี 1 คือ ข้าวโอ๊ต เมล็ดทานตะวัน ข้าวกล้อง หน่อไม้ฝรั่ง ส้ม ตับ เนื้อสัตว์ ไข่ ถั่ว มันเทศ รำ จมูกข้าง ขนมปัง ยีสต์ ปลา ธัญพืช และน้ำนม
ร่างกายต้องการวิตามินบี 1 วันละ 1.5 มิลลิกรัม หากรับประทานมากจะถูกขับออกทางปัสสาวะ เพราะวิตามินบี 1 ละลายในน้ำ จึงไม่มีรายงานว่าถ้ารับประทานมากเกินจะเป็นพิษ
          ผู้ที่รับประทานข้าวขัดสี ปลาร้าดิบ หมาก พลู และผู้ที่อยู่ไฟหลังจากคลอดบุตรจะขาดวิตามินบี 1 เนื่องจากข้าวขัดสีถูกขัดเอาจมูกข้างและวิตามินที่เคลือบผิวข้าวออกหมด ปลาร้าดิบมีเอนไซม์ไทอะมิเนส(Taiaminase) ทำลาย วิตามินบี 1 หมาก พลู มี แทนนิน หรือ แทนนิก แอซิก ทำลายวิตามินบี 1 และผู้ที่อยู่ไฟหลังจากคลอดบุตรรับประทานแต่ข้างกับเกลือจึงขาดวิตามินบี 1
          ในเด็ก หากขาดวิตามินบี 1 (Infantile beri-beri) จะร้องเสียงแหลมเพราะหงุดหงิด ขาดน้ำตาล หอบ อ้าปากต้องแต่ไม่มีเสียง เพราะกล่องเสียงอัมพาต และเสียชีวิตในเวลา 2 ชั่วโมง
 
          ในผู้ใหญ่หากขาดวิตามินบี 1 เรียกว่า เหน็บชาแห้ง (Dry beri-beri) จะมีอาการชา กล้ามเนื้อลีบ อีกกลุ่มหนึ่งเรียกว่า เหน็บชาเปียก (Wet beri-beri) จะมีอาการชาและบวม (แต่ถ้าบวมในเด็กจะเกิดจากการขาดโปรตีน) เมื่อกดเนื้อแล้วเนื้อจะบุ๋มไม่เด้งคืนตัว ยืดมือแล้วแขนสั่น จำอดีตใกล้ๆ ไม่ได้ พบในพวกดื่มเหล้าจัด และอีกกลุ่มหนึ่งเรียกว่า เวอร์นิคโคซาคอฟ (Wernicke-Korsakoff syndrome) สมองเสียประสิทธิภาพ และพบว่าผู้ป่วยอัลไซเมอร์จะมีวิตามินบี 1 ต่ำ


credit คู่มือ อาหารเสริม 
 
ผู้เขียน ดร. เริงฤทธิ์ สัปปพันธ์