แร่ธาตุหรือเกลือแร่มีหน้าที่เป็นโครงสร้างของร่างกายค่ะ เป็นองค์ประกอบของเอนไซม์ ฮอร์โมน ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อค่ะ ร่างกายต้องการแต่ธาตุแต่ละชนิดในปริมาณมากน้อยแตกต่างกันค่ะ ตัวอย่างแร่ธาตุที่มีความสำคัญต่อร่างกายประกอบด้วยแคลเซียม ฟอสฟอรัส ไอโอดีน เหล็ก แมกนีเซียม สังกะสี ทองแดง และโพแทสเซียม เป็นต้นค่ะ สามารถจำแนกแร่ธาตุตามความต้องการของร่างกายได้ 2 ประเภท ดังนี้ค่ะ
1 แร่ธาตุที่ร่างกายต้องการปริมาณมากกว่า 100 มิลลิกรัมต่อวัน (Macro minerals) อาทิเช่นเช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แมกนีเซียม ไอโอดิน โดยแคลเซียมเป็นแร่ธาตุที่มีมากที่สุดในร่างกายค่ะ รองลงมาคือฟอสฟอรัสค่ะ
2 แร่ธาตุที่ร่างกายต้องการปริมาณน้อย (Trace minerals) อาทิเช่นเช่น ทองแดง สังกะสี โครเมียม เหล็ก โมลิบดีนัม แมงกานีส ซีลีเนียม แม้ว่าร่างกายจะต้องการน้อยแต่เราก็ ขาดไม่ได้เช่นกันค่ะ เพราะถ้าขาดจะส่งผลต่อการทำงานของร่างกายให้ผิดปกติไป ตัวอย่างเช่น สังกะสีค่ะ
ซีลีเนียม (Selenium) พบในถั่วเหลืองเปลือกแข็ง อาหารทะเล สัตว์ปีก เนื้อวัวข้าวซ้อมมือค่ะ เป็นสารแอนติออกซิแดนต์ค่ะ (ทำงานร่วมกับวิตามินซี วิตามินอี) ป้องกันโรคมะเร็งบางชนิดค่ะ ลดอาการข้ออักเสบ อาการเมื่อขาด เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจค่ะ เพิ่ม ความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง ภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ ผิวหนังอักเสบ กล้ามเนื้ออ่อนแรง อ่อนเพลียค่ะ ร่างกายต้องการวันละ 55-70 ไมโครกรัมค่ะ
โพเทสเซียม (Potassium) สามารถพบในส้ม มันฝรั่ง กล้วย เนื้อวัว เป็ด ไก่ นม โยเกิร์ต ช่วยลดความดันเลือดค่ะ ควบคุมการเต้นของหัวใจ ควบคุมปริมาณของเหลวในร่างกายค่ะ เป็นสารขับปัสสาวะ ช่วยขับสารพิษ อาการเมื่อขาด กล้ามเนื้ออ่อนแรงค่ะ คลื่นไส้อาเจียน หัวใจล้มเหลว ร่างกายต้องการวันละ 47000 มิลลิกรัมค่ะ
ฟอสฟอรัส (Phosphorus) พบในเนื้อสัตว์ ปลา นม เสริมสร้างค่ะ และ บำรุงกระดูกให้แข็งแรง สร้างสารเคลือบฟันทำให้ฟันแข็งแรงค่ะ สร้างฟอสโฟลิปิด สร้างโมเลกุลที่ให้พลังงาน อาการเมื่อขาด กระดูกเปราะ อ่อนเพลีย เหนื่อยล้าง่าย เบื่ออาหาร เจ็บข้อต่อ ขาดความยืดหยุ่นค่ะ และติดเชื้อง่าย ร่างกายต้องการวันละ 700 มิลลิกรัมค่ะ หากได้รับมากเกินไปจะขัดขวางการดูดซึมแคลเซียม เหล็ก แมกนีเซียม และสังกะสีค่ะ
แมกนีเซียม (Magnesium) พบในธัญพืช ถั่วเปลือกแข็ง ถั่วฝัก ผักใบเขียวเข้ม หอย ค่ะ ช่วยสร้างกระดูกและฟันค่ะ สร้างพลังงาน ช่วยการผ่อนคลายของกล้ามเนื้อค่ะ ควบคุมการเต้นของหัวใจ การแข็งตัวของเลือด ผลิตและใช้ฮอร์โมน อินซูลินค่ะ อาการเมื่อขาด เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและเบาหวานค่ะ อ่อนเพลีย กล้ามเนื้อเกร็ง กระวนกระวาย สับสน ร่างกายต้องการวันละ 400 มิลลิกรัมค่ะ
ฟลูออไรด์ (Fluoride) พบในน้ำประปา น้ำชาค่ะ ทำให้สารเคลือบฟันแข็งแรง ป้องกันฟันผุค่ะ และภาวะกระดูกพรุนค่ะ อาการเมื่อขาด เคลือบฟันเจริญช้ากว่าปกติค่ะ กระดูกพรุน ร่างกายต้อยการวันละ 2 มิลลิกรัมค่ะ หากได้รับมากเกินไป จะทำให้ฟันตกกระ เอ็นยึดกระดูกหนาค่ะ
แมงกานีส (Manganese) พบในขนมปังโฮลวีตค่ะ ข้างกล้อง เมล็ด มะม่วงหิมพานต์ ถั่วเหลืองค่ะ อัลมอนด์ น้ำชา ช่วยกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ค่ะ สร้างเอนไซม์ที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยนำโปรตีนตากอาหารมาใช้ค่ะ ช่วยสร้างฮอร์โมนเพศและไทรอยด์ กระตุ้นการสร้างกระดูกอ่อนและเนื้อเยื้อในกระดูกค่ะ ช่วยหล่อลื่นข้อต่อระหว่างกระดูก อาการเมื่อขาด ปวดข้อ ผิวหนังเป็นผื่น มึนศีรษะ กล้ามเนื้อกระตุก การทรงตัวไม่ดีค่ะ ร่ายกายต้องการวันละ 2.3 มิลลิกรัมค่ะ หากได้รับมากเกินไปจะทำลายสมองค่ะ
โมลิบดีนัม (Molybdenum) พบในพืชผักใบเขียวต่างๆ เนื้อสัตว์ค่ะ หน้าที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของเอนไซม์ที่สำคัญจำนวนมากค่ะ อาทิเช่นเช่น เอนไซม์ที่เกี่ยวกับการขนย้ายธาตุเหล็กและการเผาผลาญไขมันค่ะ ทำให้ร่างกายใช้เหล็กได้ และยังช่วยบำรุงเส้นประสาท บำรุงสุขภาพเพศชาย ป้องกันการเป็นหมันค่ะ โมลิบดีนัม เป็นแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการในปริมาณน้อยค่ะ เพียง 0.5 มิลลิกรัม จึงมักไม่พบการขาดค่ะ
โซเดียม (Sodium) พบในอาหารหลายชนิดค่ะ รักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย นำสารอาหารจากเลือดเข้าสู่เซลล์ทำให้กล้ามเนื้อหดตัวค่ะ อาการเมื่อขาด เวียนหัว ความดันโลหิตต่ำ ตะคริว คลื่นไส้ อาเจียน อาการขาดน้ำ ปวดศีรษะค่ะ ไม่อยากอาหาร แม้ว่าแต่ธาตุตัวนี้ร่างกายต้องการปริมาณสูงค่ะ (2400 มิลลิกรัม หรือเทียบเท่าเกลือ 6 กรัม) แต่ไม่จำเป็นต้องได้รับเสริมค่ะ เพราะร่างกายมักจะได้รับเกินอยู่แล้วเพราะมีมากในเกลือค่ะ แต่หากรับประทานมากไป โซเดียม จะดูดน้ำไว้ทำให้ภายในเส้นเลือดมีน้ำมากค่ะ ทั้งที่พื้นที่ภายในเส้นเลือดมีเท่าเดิม จึงทำให้เกิดความดันสูงค่ะ
ซิลิคอน (Silicon) พบในหอมหัวใหญ่ อัลฟัลฟา ข้าวสาลี ข้าวฟ่าง ข้าวโอ๊ด ข้าวเจ้า ข้าวบาร์เลย์ค่ะ ช่วยเสริมความแข็งแรงของเนื้อเยื้อค่ะ หลอดเลือดแดง หลอดลม ปอด การสร้างกระดูกและเอ็นในระยะเริ่มต้นค่ะ เสริมความแข็งแรงให้กับเส้นผมและเล็บค่ะ ต้านฤทธิ์ของอลูมิเนียม จึงช่วยป้องกันโรคอัลไซเมอร์ค่ะ และกระดูกพรุน อาการเมื่อขาด เล็กลอก มีดอกเล็บ กระดูกพรุน ผิวหนังเหี่ยวย่น ผมเสียค่ะ
ซัลเฟอร์ (Sulphur) หรือกำมะถัน พบมากที่สุดในไข่ ถั่ว เนื้อหมู วัย ไก่ค่ะ ช่วยผลิตสารเคราตินค่ะ ซึ่งเกี่ยวกับความแข็งแรงของเส้นผม ผิวหนังค่ะ ใช้ในการสร้ากระดูกอ่อน เส้นเอ็นค่ะ ช่วยผลิตฮอร์โมนอิสซูลิน สร้างและบำรุงระบบสืบพันธุ์ค่ะ การรับประทานอาหารหมวดโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอ ก็จะได้รับกำมะถันเพียงพอตามไปด้วยค่ะ หากขาดกำมะถัน จะเกิดอาการผิดปกติที่ผิวหนัง เล็บเปราะ และผมร่วงค่ะ หากได้รับกำมะถันในรูปอาหารจะไม่เป็นอันตราย แต่หากได้รับมากในรูปของแร่จะมีพิษต่อกระเพาะอาหาร ตับ และไตค่ะ